Όχι, η Apple δεν θα είναι η ίδια χωρίς τον Steve Jobs.
Μετάφραση και αναδημοσίευση άρθρου του Mike Elgan στο Cult of Mac.

Ο «Διευθύνων Σύμβουλος της Δεκαετίας» δεν είναι πλέον Διευθύνων Σύμβουλος.
Μετά το αρχικό σοκ, μια γενική επιθυμία φαίνεται κυριαρχεί στους σχολιαστές, που σκοπό έχει να διαβεβαιώσει τον κόσμο ότι όλα θα είναι ΟΚ.
«Η Apple θα τα πάει εκπληκτικά καλά χωρίς τον Steve Jobs», γράφει ο Farhad Manjoo στο Slate.
Στο PC World, ο Tony Bradley λέει ότι δεν πρέπει να πανικοβαλλόμαστε, επειδή «η Apple είναι ακόμα η Apple».”
«Η Apple θα συνεχίσει να ακτινοβολεί χωρίς τον Jobs στο τιμόνι», αναφέρει ο Carl Howe στο Seeking Alpha.
Γιατί; Επειδή η Apple «είναι κάτι περισσότερο από τον Steve Jobs», σύμφωνα με την Christina Rexrode του Associated Press.
Όλοι αυτοί οι τίτλοι (σε άρθρα) είναι σωστοί ουσιαστικά, αλλά αθροίζονται ως ευσεβείς πόθοι που κρύβουν τη μεγαλύτερη αλήθεια. Ναι, η Apple είναι κάτι περισσότερο από τον Steve Jobs. Αλλά η Apple χωρίς τον Steve Jobs είναι μικρότερη από την Apple μαζί με αυτόν. Αρκετά μικρότερη.

Γιατί ο Steve Jobs ήταν ο μεγαλύτερος όλων Διευθύνων Σύμβουλος Μερικοί ηγέτες (ΔΣ) γεννιούνται μεγάλοι, μερικοί επιτυγχάνουν το μεγαλείο (στην πορεία) και μερικοί έχουν σε υψηλό βαθμό έμφυτο το μεγαλείο μέσα τους.
Στην περίπτωση του Job, ισχύουν και τα τρία.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ο Job ήταν μια «τέλεια καταιγίδα» από τέτοια συστατικά (τα οποία χρειάζονται) σε έναν άνθρωπο ώστε να οδηγήσει μια Apple και να την καταστήσει την εταιρεία που έχει γίνει. Ο Jobs γεννήθηκε ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, ακριβώς στο σωστό μέρος, με ακριβώς την κατάλληλη προσωπικότητα για να γίνει ο τέλειος οραματιστής ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης.
Ο Jobs γεννήθηκε με μια προσωπικότητα που περιέχει ίσα μέρη τελειομανίας, ναρκισσισμού, ανυπομονησίας και με μια ποιότητα (ζωής) που μπορείς να την πεις εξτρεμιστική.
Πάνω απ’ όλα όμως, ο Jobs γεννήθηκε με το DNA ενός συγγραφέα. (Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η εξ’ αίματος αδελφή του, όσο και η κόρη του είναι επιτυχημένες συγγραφείς.)
Το DNA του συγγραφέα προδιαθέτει το άτομο να οδηγείται προς το γενικότερο θέμα κάθε φορά που αντιμετωπίζει μια κατάσταση, προς τις μεγαλύτερες αλήθειες όταν έρχεται αντιμέτωπο με κάποια γεγονότα. Για παράδειγμα, ο Jobs δεν είδε ποτέ την Apple ως μια εταιρεία που κάνει υπολογιστές και ηλεκτρονικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης. Για εκείνον, η Apple δημιουργεί (προϊόντα για την) επιτάχυνση του πολιτισμού. Κατασκευάζει ανθρώπινη εμπειρία.
Η Apple δεν έχει (απλά) «πετύχει στην αγορά». Έχει «αλλάζει τον κόσμο».
Οι επικριτές πάντα επέκριναν τον Jobs ότι είναι «απλώς ένας πωλητής». Αλλά αυτό είναι λάθος. Ο Jobs σκέφτεται σαν συγγραφέας, με κατανόηση και εμμονή σε μεγαλύτερες αλήθειες και προσδοκίες, που τις μεταδίδει με αιχμηρότητα, συγκινητική και αξέχαστη γλώσσα. Αυτό ακριβώς είναι που κάνουν οι μεγάλοι μυθιστοριογράφοι.
Ο Jobs γεννήθηκε με ιδιότητες που τον έκαναν το μεγαλύτερο Διευθύνοντα Σύμβουλο που έγινε ποτέ, αλλά απέκτησε και μεγαλείο ως Διευθύνων Σύμβουλος.
Με σκληρό τρόπο.
Καθ’ όλες τις προσωπικές μεταβάσεις του, από περιπλανώμενος χίπης, σε διάσημο και πετυχημένο νέο, σε αχρείο κολλαριστό γιακά (ελεύθερη απόδοση του pop-collar douchebag), σε σκληρό επιχειρηματία και σε πρόσωπο πέρα από κάθε στερεότυπο, που είναι σήμερα, ο Jobs ήταν διαρκώς αντιμέτωπος με την πρόκληση (αμέσως) μετά την (κάθε) πρόκληση. Και κάθε μια από αυτές έκαναν τον Jobs να αναπτυχθεί ως ηγέτης.
Το παιδί, που δεν μπορούσαν να εμπιστευθούν οι επενδυτές για να οδηγήσει την εταιρεία ως Διευθύνων Σύμβουλος στη δεκαετία του ‘70, δεν είχε ιδέα τι έκανε. Ο άνθρωπος που ξαναγύρισε στην Apple στη δεκαετία του ‘90 ως μέρος της εξαγοράς
της NeXT ήταν ένας άνευ προηγουμένου δάσκαλος της τέχνης της λειτουργίας μιας εταιρείας τεχνολογίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο δεκαετιών, ο Jobs εκπαιδεύτηκε όσο κάνεις άλλος.
Η NeXT του επέτρεψε να πάρει όλα όσα είχε μάθει στην Apple και να τα εφαρμόσει σε ένα (νέο) ξεκίνημα. Στη συνέχεια, πήρε όλα τα είχε μάθει στο νέο αυτό ξεκίνημα και τα εφάρμοσε στην Apple.
Αυτή η τέλεια καταιγίδα DNA, η εμπειρία και οι περιστάσεις μετέτρεψαν τον Jobs σε Διευθύνοντα Συμβούλο της δεκαετίας.
Αλλά τι είναι αυτό στον Jobs που ως ΔΣ απομάκρυνε την Apple από το χείλος της αποτυχίας και την μετέτρεψε στην πιο πολύτιμη εταιρεία τεχνολογίας στην ιστορία;

Πώς ο Jobs διηύθυνε την Apple
Το πρόβλημα με τη δικτατορία ή την απόλυτη μοναρχία είναι ότι η επιτυχία ή η αποτυχία τους εξαρτάται απόλυτα από την προσωπικότητα του δεσπότη. Γι’ αυτό αποτυγχάνουν. Και γι’ αυτό μια δημοκρατία που περιορίζει την εξουσία των ηγετών είναι καλύτερη - λειτουργεί, λιγότερο ή περισσότερο, ακόμα και όταν ανίκανοι ηλίθιοι είναι στην εξουσία.
Αλλά τι γίνεται όταν ο δικτάτορας είναι κυριολεκτικά το μοναδικό καλύτερο πρόσωπο για να κυβερνήσει; Σε αυτές τις, σχεδόν ανύπαρκτες, σπάνιες περιπτώσεις, ο δεσποτισμός είναι μακράν η καλύτερη μορφή διακυβέρνησης. Ο Παράδεισος, για παράδειγμα, δεν έχει δημοκρατία.
Στην περίπτωση της Apple δεν είναι μόνο το ότι ο Steve Jobs είχε γίνει ένας καταπληκτικός ΔΣ, αλλά ότι στο εσωτερικό της Apple, διηύθυνε αδιαμφισβήτητα.
Σίγουρα, είχε εξαιρετικής ευκρίνειας διορατικότητα για το πώς τα πράγματα θα πρέπει να είναι. Αλλά εξίσου σημαντικό (είναι το ότι): κανείς δεν μπορούσε ποτέ να υπερκαλύψει τον Jobs. Ούτε οι (πραγματικοί) ιδιοκτήτες της εταιρείας (οι μέτοχοι),
ούτε το διοικητικό συμβούλιο, ούτε οι επιθυμίες των χρηστών - κυριολεκτικά κανείς.
Οι άνθρωποι έξω από την βιομηχανία (αγορά) συχνά αποτυγχάνουν να εκτιμήσουν πόσο ισχυρό είναι αυτό.
Θα παρατηρήσετε, παρεμπιπτόντως, ότι όλες οι πιο επιτυχημένες εταιρείες στον τομέα της τεχνολογίας διευθύνονται από τους οραματιστές ιδρυτές τους (Apple, Google, Oracle) και χάνουν τη εστίασή τους, μετά την αποχώρηση αυτών των ιδρυτικών μελών (Microsoft, HP).
Ο λόγος είναι ότι χωρίς τον δεσπότη οραματιστή, αναλαμβάνει (δράση) το ”groupthink” (ομαδικό πνεύμα). Όλοι έχουν τη δική τους ατζέντα, και όλα αυτά τα διαφορετικά οράματα τείνουν να αλληλοεξουδετερώνονται. Τελικά, τα μόνα κριτήρια για να αποφασίσουν οτιδήποτε είναι, είτε αυτό που είναι καλύτερο για τους μετόχους (βραχυπρόθεσμη σκέψη), είτε αυτό που οι χρήστες θέλουν (ξεπερασμένος τρόπος σκέψης).
Στην Apple, η διοίκηση του Jobs ήταν τόσο απόλυτη ώστε αν ο Jobs ήθελε την «απόφαση Α» και οι περισσότεροι από το διοικητικό συμβούλιο, οι περισσότεροι από τα στελέχη, οι περισσότερες από τις έρευνες χρηστών και οι περισσότεροι από τους μετόχους ήθελαν την «Β απόφαση», δεν υπήρχε θέμα: Θα προχωρούσαν με την A.
Άκουσα κάποτε μια ομιλία του Jeff Hawkins, δημιουργού του Palm Pilot, ο οποίος είπε με λόγια σταράτα (απόδοση του eye-opening talk) ότι για να φθάσει το Pilot Palm στην αγορά, ανάλωσε μεγάλο μέρος του (προσωπικού) χρόνου του, για να ξεπεράσει αυτό το «ομαδικό πνεύμα».
Οι μηχανικοί είχαν αδιαμφισβήτητα επιχειρήματα για το γιατί τα περισσότερα κουμπιά θα ήταν καλύτερα, ένας πιο γρήγορος επεξεργαστής θα ήταν καλύτερα, περισσότερες εφαρμογές θα ήταν καλύτερα. Τελικά, το αρχικό (αυθεντικό) Pilot πέτυχε μόνο επειδή ο Hawkins ήταν σε θέση να απορρίψει όλες αυτές τις διαφορετικές αντιλήψεις, οι οποίες όλες στηρίζονταν σε εσφαλμένες υποθέσεις όπως «το περισσότερο είναι καλύτερο», «το πιο ισχυρό είναι καλύτερο» και να πραγματοποιήσει το δικό του όραμα «η απλότητα είναι καλύτερη».
Δεν πήρε πολύ καιρό, μετά την αρχική επιτυχία του Pilot, για τον Χόκινς ώστε να χάσει τον έλεγχο. Το αποτέλεσμα ήταν μια εταιρεία που κυριαρχείται από πολλαπλές ημερήσιες διατάξεις και το κλασικό ομαδικό πνεύμα, καταλήγοντας τελικά με την ανακοίνωση της περασμένης εβδομάδας ότι η σειρά των Palm θα πρέπει να τερματιστεί.
Η εξουσία και η επιρροή του Jobs μέσα στην Apple δεν προέρχονταν από τον τίτλο του.
Η ψήφος του ήταν η μοναδική που υπολογιζόταν, όχι επειδή η επαγγελματική του κάρτα δήλωνε Διευθύνων Σύμβουλος, αλλά επειδή είναι ο αναθεματισμένος (ήπια απόδοση του fricken) Steve Jobs, και αυτή είναι η αναθεματισμένη Apple. Ποιος θα πήγαινε να τον υπερκεράσει;
Η Apple δεν αποκτά νέο ηγεμόνα. Αποκτά μια νέα μορφή διακυβέρνησης. Χθες, η Apple ήταν μια ολοκληρωτική δικτατορία. Σήμερα, είναι μια δημοκρατική ολιγαρχία.
Σε αντίθεση με τον Jobs, ο Cook θα πρέπει να σταθμίσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα των διαφόρων αντιπροέδρων και των μελών του διοικητικού συμβουλίου, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των μετόχων και των χρηστών σε κάθε (του) απόφαση.
Ναι, ο Jobs εξακολουθεί να είναι πρόεδρος, (και να) παραμένει το αφεντικό του Cook. Αλλά η συμμετοχή του Jobs σε κάθε μικρή λεπτομέρεια, ήταν αυτό που έκανε την Apple αυτό που είναι σήμερα. Ο Vic Gundotra της Google, είπε χθες την ιστορία όπου έλαβε μια (τηλεφωνική) κλήση την Κυριακή από τον Steve Jobs σχετικά με το χρώμα ενός εικονιδίου. Δεν είχε την τέλεια απόχρωση του κίτρινου και ως εκ τούτου ήταν μια επείγουσα κρίση που έπρεπε να επιλυθεί άμεσα. Κάθε-μικρή-λεπτομέρεια.

Αυτές οι μέρες έχουν φύγει.
Η Apple θα συνεχίσει να είναι μια επιτυχημένη εταιρεία. Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή ο Jobs έχει εγκαταστήσει μια τόσο ικανή ομάδα (στην εταιρεία). Τα κριτήρια διοίκησης για όλες τις αποφάσεις για την ώρα θα είναι: Τι θα έκανε ο Steve; Με τον καιρό, όμως, η Apple θα πρέπει να οδηγείται προς την ομαλότητα, προς τον μέσο όρο, προς την μετριότητα. Στην πραγματικότητα, η επιτυχία της Apple ως εταιρεία είναι τέλεια συσχετισμένη με το βαθμό ελέγχου (της) από τον Jobs.
Κανείς δεν θέλει να το ακούσει αυτό. Ούτε εγώ θέλω να το πω. Αλλά η αλήθεια είναι ότι ο Steve Jobs είναι απολύτως αναντικατάστατος. Και ήταν η πρωτοφανής, ανεπανάληπτη ηγεσία του που έκανε την Apple αυτό που είναι σήμερα.
Αύριο, θα γίνει μια διαφορετική Apple, μια μικρότερη Apple.
Οι εταιρείες είναι μόνο τόσο μεγάλες, όσο και οι άνθρωποι που τις διοικούν. Και σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να παραδεχτούμε, όλοι μαζί, ότι ο Steve Jobs ήταν αυτός που έκανε την Apple να σκέπτεται διαφορετικά (think different).
Η Apple θα συνεχίσει να είναι μια μεγάλη εταιρεία. Αλλά ο Steve Jobs ήταν ο λόγος που ήταν εξωφρενικά μεγάλη.

• Η μετάφραση/απόδοση από τα Αγγλικά έγινε χωρίς επαγγελματική εμπειρία, αλλά ελπίζω να μην αλλοιώθηκε το νόημα του πρωτότυπου. Οποιαδήποτε διόρθωση σε τυχόν παρερμηνεία είναι καλοδεχούμενη.
• Το άρθρο του Mike Elgan στο Cult of Mac: Apple Won’t Be the Same Without Steve Jobs.
• Απολαύστε μερικές συνθέσεις με θέμα τον Steve Jobs, ανάμεσα στις καταπληκτικές δημιουργίες του Χάρη Τσέβη.